HAZIRLIK AŞAMASINDA

10/04/2021
20:00

Surp Agop Mezarlığı’ndan Gezi Parkı’na: Bitmeyen Bir Gasp Hikayesi

Rober Koptaş, Tamar Nalcı ve Emre Can Dağlıoğlu

İstanbul’un kalbinin, Taksim Meydanı’nın hemen yanı başındaki Surp Agop Ermeni Mezarlığı ve Kilisesi arazisinin hikâyesi, Cumhuriyet Türkiyesi’nin gayrimüslimlere yönelik politikalarının en açık şekilde cisimleştiği tarihi bir olaydır. Ta Kanuni Sultan Süleyman zamanında Ermeni toplumunun mülkiyetine geçen ve yüzyıllar boyunca da öyle kalan bu arazi, 1930’lu ve 40’lı yıllarda önce devletin (yargının) hukuksuz kararlarıyla yerel yönetime, ardından da satış yoluyla özel sektöre geçmişti. Bu süreçte bürokrasi ve devletlû entelektüeller önemli roller oynayarak göz göre göre gerçekleşen bu gasptan kendi paylarını almıştı. Tüm bu yönleriyle, sadece Surp Agop Mezarlığı ve Kilisesi’ne el konulma sürecini dahi incelemek, devlet/yerel yönetim, entelektüeller ve özel sektörden oluşan bir sacayağının, gayrimüslimlere yönelik baskıcı ve ayrımcı pratiklerin, onlardan Türk ve Müslümanlara yapılan mülkiyet ve sermaye transferinin doğrudan faili olduğunu ortaya koyan mükemmel bir örnek sunar.

Konu son dönemlerde, Gezi Parkı’nın mülkiyetinin İstanbul Belediyesi’nden alınarak Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne, oradan da arazi Ermeni toplumundan alınırken başvurulan bir yöntemle Sultan Beyazıt-ı Veli Vakfı’na devredilmesiyle gündeme gelmişti. Tamar Nalcı ve Emre Can Dağlıoğlu Surp Agop arazisi süreci 2011’de Agos için kaleme aldıkları bir makaleyle bütün yönleriyle incelemişti. Aras Yayıncılık yayın yönetmeni Rober Koptaş, bugün üzerinde TRT İstanbul Radyo Binası, Hyatt Regency ve Divan otelleriyle Hilton Oteli’nin giriş bölümü bulunan bu alanın nasıl el değiştirdiğinin öyküsünü Tamar Nalcı ve Emre Can Dağlıoğlu’na soracak.

Etkinliği buradan veya Yesayan Salonu Youtube kanalından izleyebilirsiniz.

Katılımcılar

Tamar Nalcı

Lise yıllarından itibaren bir parçası olduğu Aras Yayıncılık’ta yetiştikten sonra sivil toplum alanında çalışmaya başladı. Bilgi Üniversitesi Kültürel İncelemeler yüksek lisans eğitiminin ardından, insan hakları, kültürel çeşitlilik, Ermenistan ile Türkiye arasında kültürel işbirlikleri, somut olmayan kültürel miras alanlarında birçok projede yer aldı. Çift dillilik, dilsel çeşitlilik konularında farkındalık yaratmak amacıyla çocuklara yönelik hazırlanan projeler kapsamında farklı dillerden çocuk kitaplarını Batı Ermeniceye çevirdi. Çeşitli mecralarda editörlük yaptı. Halen kültür yöneticisi olarak projelerde yer alıyor ve editörlük çalışmalarına devam ediyor.

Emre Can Dağlıoğlu

Stanford Üniversitesi Tarih Bölümü’nde doktora öğrencisi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültürel Çalışmalar Bölümü ve Clark Üniversitesi Holokost ve Soykırım Çalışmaları Bölümü’nde lisansüstü çalışmaları yapan Dağlıoğlu, geç dönem Osmanlı ve Türkiye tarihinde egemen olmayan gruplar üzerinde çeşitli yayınlar yaptı.

Rober Koptaş

1977’de İstanbul’da doğdu. Uzun yıllar Aras Yayıncılık’ta ve Agos gazetesinde görev yaptı. Yazar ve yayıncı olarak çalışmalarını bağımsız olarak sürdürüyor.