Taner Akçam ve Ohannes Kılıçdağı ile birlikte, Nisan ayında yayımladığımız, Aram Andonyan’ın kaleme aldığı ve Ermeni soykırımı hakkındaki, özellikle de 1916’da Suriye çöllerinde yaşananlar konusundaki en önemli kaynaklardan biri olan Cürm’ü Âzam’ı konuşuyoruz. Halep Muhacirin Müdüriyeti Başkâtibi Naim Bey’in Andonyan’a teslim ettiği el yazması notları ve Andonyan’ın derlediği bilgileri, telgrafları, Osmanlı belgelerini ve birinci dereceden şahitlerin tanıklıklarını içeren kitap, Andonyan’ın sözleriyle, “Ermeni şehadet yazımında eksik olan kurbanların sesini” duyurmanın yanı sıra tehcirin ve katliamların üzerinden henüz birkaç yıl geçmişken toplanan tanıklıklar bakımından da ayrı bir önem ve değer taşıyor.
Kitabın neredeyse içeriği kadar önemli olan serüvenini, ne zaman, nasıl ve hangi amaçla yazıldığını, daha önce nerelerde ve hangi dillerde yayımlandığını ele alacağımız sohbette, Türkçeye çevrilme sürecini ve çeviri sırasında karşılaşılan zorlukları da konuşacağız. 1920’lerde yayımlanan kitaba 1980’li yıllarda yöneltilen politik ve toplumsal tepkileri, bu tepkilerin kaynağını ve sonucunu, kitapta yer alan belgelerin “sahteliğine” ilişkin resmi tezleri ve bu tezlerin temelsizliğini ortaya koyan arşivleri ele alacağız. Ayrıca, Andonyan’ın en çok cevabını aradığı sorulardan birinin olası cevaplarını tartışacağız: Türk-Kürt Müslüman çoğunluk bu cinayetlere niçin bu denli gönüllü olarak katılmıştır? Niçin daha geniş ve büyük bir karşı çıkış olmamıştır?
Cürm-ü Âzam için yazdığı kapsamlı önsözün yanı sıra kitabın yayımlanmasına ve hazırlanmasına hayati katkılarda bulunan Taner Akçam ve kitabı mükemmel bir şekilde Türkçeye kazandıran Ohannes Kılıçdağı’nın gerçekleştireceği sohbetin moderatörlüğünü Nesrin Uçarlar yapacak.
