Çoban mı Baba mı? Resmî Gazetede II. Mahmud

1830’larda Osmanlı siyasi dili üzerine araştırmalar yapan akademisyen Barış Türesay, 4 Mayıs günü Yesayan Salonu’nda yapacağı konuşmanın ana hatlarını şu sözlerle anlatıyor: “1830’ların başında II. Mahmud’un en önemli siyasî icatlarından biri olarak ortaya çıkan resmî gazete Takvîm-i vekayi ile Fransızca versiyonu Le Moniteur ottoman Osmanlı siyasî düşünce tarihi araştırmalarında bugüne kadar neredeyse hiç kullanılmamıştır. Konuşmamda […]

Karlofça Ânı: Osmanlı İmparatorluğu 18. Yüzyıla Nasıl Başladı?

Yeniden yayımlanmaya başlayan Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar dergisinin 18 numaralı ilk devam sayısında yer alan Ali Yaycıoğlu’nun makalesinden yola çıkan bu konuşma çeşitli veçheleriyle bir dönüm noktası olan Karlofça antlaşmaları üzerine olacaktır. Osmanlı Devleti ve Kutsal İttifak arasında imzalanan Karlofça antlaşmalarının (1699) Osmanlı İmparatorluğu’nun modern dönemlerdeki dönüşümünü ve dünya ile olan ilişkisini şekillendiren dünya […]

Saltanata karşı Hoca Sadık: Tanzimat’ta Devrimci İslam

İstanbul 1869: Sarıyerli namıyla meşhur, ulemâdan Hoca Mehmed Sadık Efendi saltanat karşıtı vaazlar verdiği için 1869’da Kudüs’e sürülür ve sürgünde 19. yüzyıl Osmanlı düşüncesinin en çarpıcı ve nevi şahsına münhasır eserini kaleme alır: Tanzîr-i Telemak. Hoca Sadık, Fenelon’un meşhur Telemak’ına bir nazîre olarak kaleme alınmış bu eserde eşitlik ve adelet mücadelesi temelli bir dinler ve […]